Департамент разъясняет. Каков правильный порядок действий при оказании первой помощи детям в образовательных учреждениях?
Департамент разъясняет.
Каков правильный порядок действий при оказании первой помощи детям в образовательных учреждениях?
К компетенции образовательной организации относится создание необходимых условий для охраны и укрепления здоровья. Охрана здоровья обучающихся включает в себя обучение педагогических работников навыкам оказания первой помощи.
Согласно части 4 статьи 31 Федерального закона от 21.11.2011 № 323-ФЗ «Об основах охраны здоровья граждан в Российской Федерации» (далее – Федеральный закон № 323-ФЗ) педагогические работники вправе оказывать первую помощь при наличии соответствующей подготовки и (или) навыков. При этом, по мнению Министерства труда и социальной защиты Российской Федерации, обучение работников оказанию первой помощи пострадавшим должно проводиться лицами, прошедшими специальную подготовку, позволяющую проводить данное обучение (см. письмо Минтруда России от 06.04.2017 № 15-2/ООГ-963).
Перечень состояний, при которых оказывается первая помощь, и перечень мероприятий по оказанию первой помощи утвержден приказом Министерством здравоохранения и социального развития Российской Федерации от 04.05.2012 № 477н (далее – Приказ № 477н).
Так, в соответствии с приложением № 1 к Приказу № 477н, первая помощь оказывается пострадавшему при следующих состояниях:
1. Отсутствие сознания.
2. Остановка дыхания и кровообращения.
3. Наружные кровотечения.
4. Инородные тела верхних дыхательных путей.
5. Травмы различных областей тела.
6. Ожоги, эффекты воздействия высоких температур, теплового излучения.
7. Отморожение и другие эффекты воздействия низких температур.
8. Отравления.
Приложение № 2 к Приказу № 477н содержит перечень мероприятий по оказанию первой помощи, выполняемых при наступлении вышеуказанных состояний:
1. Мероприятия по оценке обстановки и обеспечению безопасных условий для оказания первой помощи:
1) определение угрожающих факторов для собственной жизни и здоровья;
2) определение угрожающих факторов для жизни и здоровья пострадавшего;
3) устранение угрожающих факторов для жизни и здоровья;
4) прекращение действия повреждающих факторов на пострадавшего;
5) оценка количества пострадавших;
6) извлечение пострадавшего из транспортного средства или других труднодоступных мест;
7) перемещение пострадавшего.
2. Вызов скорой медицинской помощи, других специальных служб, сотрудники которых обязаны оказывать первую помощь в соответствии с федеральным законом или со специальным правилом.
3. Определение наличия сознания у пострадавшего.
4. Мероприятия по восстановлению проходимости дыхательных путей и определению признаков жизни у пострадавшего:
1) запрокидывание головы с подъемом подбородка;
2) выдвижение нижней челюсти;
3) определение наличия дыхания с помощью слуха, зрения и осязания;
4) определение наличия кровообращения, проверка пульса на магистральных артериях.
5. Мероприятия по проведению сердечно-легочной реанимации до появления признаков жизни:
1) давление руками на грудину пострадавшего;
2) искусственное дыхание «Рот ко рту»;
3) искусственное дыхание «Рот к носу»;
4) искусственное дыхание с использованием устройства для искусственного дыхания (в соответствии с утвержденными требованиями к комплектации медицинскими изделиями аптечек (укладок, наборов, комплектов) для оказания первой помощи).
6. Мероприятия по поддержанию проходимости дыхательных путей:
1) придание устойчивого бокового положения;
2) запрокидывание головы с подъемом подбородка;
3) выдвижение нижней челюсти.
7. Мероприятия по обзорному осмотру пострадавшего и временной остановке наружного кровотечения:
1) обзорный осмотр пострадавшего на наличие кровотечений;
2) пальцевое прижатие артерии;
3) наложение жгута;
4) максимальное сгибание конечности в суставе;
5) прямое давление на рану;
6) наложение давящей повязки.
8. Мероприятия по подробному осмотру пострадавшего в целях выявления признаков травм, отравлений и других состояний, угрожающих его жизни и здоровью, и по оказанию первой помощи в случае выявления указанных состояний:
1) проведение осмотра головы;
2) проведение осмотра шеи;
3) проведение осмотра груди;
4) проведение осмотра спины;
5) проведение осмотра живота и таза;
6) проведение осмотра конечностей;
7) наложение повязок при травмах различных областей тела, в том числе окклюзионной (герметизирующей) при ранении грудной клетки;
8) проведение иммобилизации (с помощью подручных средств, аутоиммобилизация, с использованием изделий медицинского назначения (в соответствии с утвержденными требованиями к комплектации медицинскими изделиями аптечек (укладок, наборов, комплектов) для оказания первой помощи);
9) фиксация шейного отдела позвоночника (вручную, подручными средствами, с использованием изделий медицинского назначения (в соответствии с утвержденными требованиями к комплектации медицинскими изделиями аптечек (укладок, наборов, комплектов) для оказания первой помощи;
10) прекращение воздействия опасных химических веществ на пострадавшего (промывание желудка путем приема воды и вызывания рвоты, удаление с поврежденной поверхности и промывание поврежденной поверхности проточной водой);
11) местное охлаждение при травмах, термических ожогах и иных воздействиях высоких температур или теплового излучения;
12) термоизоляция при отморожениях и других эффектах воздействия низких температур.
9. Придание пострадавшему оптимального положения тела.
10. Контроль состояния пострадавшего (сознание, дыхание, кровообращение) и оказание психологической поддержки.
11. Передача пострадавшего бригаде скорой медицинской помощи, другим специальным службам, сотрудники которых обязаны оказывать первую помощь в соответствии с федеральным законом или со специальным правилом.
Также при оказании первой помощи обучающимся образовательных организаций рекомендуем руководствоваться материалами разработанного главным внештатным специалистом по первой помощи Министерства здравоохранения Российской Федерации учебного пособия для лиц, обязанных и (или) имеющих право оказывать первую помощь, рекомендованного Координационным советом по области образования «Здравоохранение и медицинские науки» для использования в образовательных учреждениях (см. Письмо Минздрава России № 16-2/И/2-4677 от 30.05.2019г.).
_______
Департамент аңлата.
Мәгариф учреждениеләрендә балаларга беренче ярдәм күрсәтү тәртибе нинди?
Мәгариф оешмасының компетенциясенә сәламәтлекне саклау һәм ныгыту өчен тиешле шартлар тудыру керә. Укучыларның сәламәтлеген саклау педагогик хезмәткәрләрне беренче ярдәм күрсәтү күнекмәләренә өйрәтүне үз эченә ала.
«Россия Федерациясендә гражданнарның сәламәтлеген саклау нигезләре турында» 2011 елның 21 ноябрендәге 323-ФЗ номерлы Федераль канунның 31 маддәсенең 4 өлеше нигезендә (алга таба - 323-ФЗ) педагогик хезмәткәрләр тиешле әзерлек һәм (яисә) күнекмәләр булганда, беренче ярдәмне күрсәтергә хокуклы.
Шул ук вакытта, Россия Федерациясе Хезмәт һәм социаль яклау министрлыгы фикеренчә, зыян күрүчеләргә беренче ярдәм күрсәтү буенча хезмәткәрләрне укыту, әлеге укуны уздырырга мөмкинлек бирә торган махсус әзерлек узган затлар тарафыннан, үткәрелергә тиеш (Россия Хезмәт министрлыгының 2017 елның 06 апрелендәге 15-2/ОГ-963 номерлы хатын карагыз).
Беренче ярдәм күрсәтелә торган халәтләр исемлеге һәм беренче ярдәм күрсәтү чаралары исемлеге Россия Федерациясе Сәламәтлек саклау һәм социаль үсеш министрлыгының 2012 елның 04 маендагы 477н номерлы боерыгы белән расланган (алга таба - 477н номерлы Боерык).
Шулай итеп, 477н номерлы Боерыкның 1 нче кушымтасы нигезендә, беренче ярдәм зыян күрүчегә беренче ярдәм түбәндәге халәтләрдә күрсәтелә:
1. Аң булмау.
2. Сулыш һәм кан әйләнеше тукталу.
3. Кан китү.
4. Сулыш юлларында чит әйберләр булу.
5. Тәннең төрле өлкәләрендәге җәрәхәтләр.
6. Пешү, югары температуралар, җылылык нурланышы тәэсире.
7. Өшү һәм түбән температураның тәэсиренең башка нәтиҗәләре.
8. Агулану.
477нче номерлы боерыкның 2 нче кушымтасында беренче ярдәм күрсәтү чаралары исемлеге бар:
1. Беренче ярдәм күрсәтү өчен шартларны бәяләү һәм имин шартлар тәэмин итү чаралары:
1) үз тормышы һәм сәламәтлеге өчен куркыныч факторларны билгеләү;
2) зыян күрүченең тормышы һәм сәламәтлеге өчен куркыныч факторларны билгеләү;
3) тормыш һәм сәламәтлек өчен куркыныч факторларны бетерү;
4) зыян күрүчегә зыян күргән факторларның гамәлен туктату;
5) зыян күрүчеләр санын билгеләү;
6) транспорт чарасыннан яисә башка урыннардан зыян күрүчене алып чыгу;
7) зыян күрүчене күчерү.
2. Ашыгыч медицина ярдәмен, федераль канун яисә махсус кагыйдә нигезендә беренче ярдәм күрсәтергә тиешле башка махсус хезмәтләрне чакырту.
3. Зыян күрүченең аңы булуын билгеләү.
4. Сулыш юлларын чистарту һәм зыян күрүченең яшәү билгеләрен билгеләү гамәлләре:
1) ияк белән башны күтәртү;
2) аскы теш казнасын ачу;
3) ишетү, күрү һәм тою ярдәмендә сулыш булуын билгеләү;
4) кан әйләнеше булуын билгеләү, магистраль артерияләрдә пульсын тикшерү.
5. Тормыш билгеләре барлыкка килгәнче йөрәк-үпкә реанимациясен үткәрү чаралары:
1) зыян күрүченең күкрәгенә куллар белән басым ясау;
2) «Авыздан авызга» ясалма сулыш;
3) «Авыздан борынга» ясалма сулыш;
4) ясалма сулыш җайланмасын кулланып ясалма сулыш (беренче ярдәм күрсәтү өчен даруханә эшләнмәләрен комплектацияләүгә расланган таләпләр нигезендә).
6. Сулыш алырга булышу чаралары:
1) янга яткыру;
2) ияк һәм башны күтәрү;
3) аскы теш казнасын ачу.
7. Зыян күрүчене күзәтү һәм тышкы кан китүне вакытлыча туктату гамәлләре:
1) зыян күрүченең кан китүен күзәтү;
2) артерияне бармак белән кысу;
3) жгут салу;
4) буыннан максималь бөкләү;
5) ярага туры басым;
6) басым ясаучы бәйләвеч салу.
8. Зыян күрүчегә имгәнүләр, агуланулар һәм аның гомеренә һәм сәламәтлегенә яный торган башка халәтләрне ачыклау һәм, күрсәтелгән хәлләр ачыкланган очракта, беренче ярдәм күрсәтү максатларында җентекләп карау гамәлләре:
1) башны карау;
2) муенны карау;
3) күкрәкне тикшерү;
4) арка буенча тикшерү;
5) корсак һәм оча тикшерүен үткәрү;
6) очлыкларны карау;
7) гәүдәнең төрле өлкәләрендә, шул исәптән күкрәк читлеге яраланганда, окклюзион (герметизацияләүче) тән җәрәхәтләре вакытында бәйләвечләр салу;
8) иммобилизация үткәрү (кул астындагы чаралар ярдәмендә, аутоиммобилизация, медицина билгеләнешендәге эшләнмәләрне кулланып (беренче ярдәм күрсәтү өчен аптечкаларның медицина эшләнмәләрен комплектацияләүгә расланган таләпләр нигезендә);
9) умыртка баганасының муен бүлеген (медицина билгеләнешендәге эшләнмәләрне кулланып (беренче ярдәм күрсәтү өчен аптечкаларның медицина эшләнмәләрен комплектацияләүгә карата расланган таләпләр нигезендә) бәйләү;
10) зыян күрүчегә куркыныч химик матдәләрнең йогынтысын туктату (ашказанын су эчертеп һәм костырып юдырту, зарарланган өслектән чыгару һәм зарарланган өслекне аккан су белән юу);
11) җәрәхәтләр, термик пешүләр һәм югары температураларның яисә җылылык нурланышының башка йогынтысы вакытында суыту;
12) түбән температуралар йогынтысының туңуында һәм башка эффектларында термоизоляция.
9. Зыян күрүченең тәненә оптималь хәл бирү.
10. Зыян күрүченең хәлен тикшереп тору (аңы, сулышы, кан әйләнеше) һәм психологик ярдәм күрсәтү.
11. Ашыгыч медицина ярдәме, федераль канун яисә махсус кагыйдә нигезендә беренче ярдәм күрсәтергә тиешле махсус хезмәтләр бригадасына тапшыру.
Шулай ук, белем алучыларга беренче ярдәм күрсәткәндә, мәгариф учреждениеләрендә файдалану өчен «Сәламәтлек саклау һәм медицина фәннәре» мәгариф өлкәсе Координация советы тарафыннан тәкъдим ителгән һәм беренче ярдәм күрсәтергә хокукы булган затларга Россия Федерациясе Сәламәтлек саклау министрлыгының беренче ярдәм күрсәтү буенча штаттан тыш баш белгеч тарафыннан эшләнгән укыту пособиесе материаллары белән эш итәргә тәкъдим итәбез (Россия Сәламәтлек саклау министрлыгының 16-2/И/2-4677 номерлы хатын карагыз).